19 wrz

NIEDOZOBACZENIA – Kinga Hendzel

cykl: REKOMENDACJA /Maryla Wosik/

kurator wystawy: Tomasz Grzyb

NIEDOZOBACZENIA – Kinga Hendzel

Fotografie oraz obiekty fotograficzne prezentowane na wystawie skłaniają do wchodzenia z nimi w interakcje. Ich zadaniem jest wywołanie silnego przeżycia. Prezentowane prace stanowią wymiar symboliczny. Są okazją do refleksji nad przeszłością i przyszłością, do zrozumienia głębokiej i traumatycznej przeszłości, ale również przestrogą przed tym, jaki wpływ na naszą przyszłość mają uprzedzenia, nienawiść i fanatyzm.

Tomasz Grzyb /kurator wystawy/

KINGA HENDZEL

/radiowiec, wieloletni pracownik Polskiego Radia Lublin na stanowiskach dziennikarza, zastępcy redaktora naczelnego, sekretarza redakcji/

Pomysłodawca i koordynator projektów edukacyjnych dla młodzieży. Swoim doświadczeniem radiowym dzieli się ze studentami dziennikarstwa i komunikacji społecznej oraz produkcji medialnej.

Aktywnie uczestniczy w życiu kulturalnym Lublina.

Ukończyła Lubelską Szkołę Fotografii.

Od ponad 6 lat pasjami zatrzymuje w kadrze uroki Lublina – miasta, w którym urodziła się i w którym realizuje swoje marzenia. Specjalizuje się w fotografii koncertowej. Była obecna na ponad 200 koncertach. Zrobione przez nią fotografie muzyków znajdują się na okładkach ponad 20 płyt oraz kilku książek.

Jej prace zdobyły uznanie w krajowych i zagranicznych konkursach fotograficznych i były prezentowane na wystawach indywidualnych i zbiorowych.

Wystawa fotograficzna NIEDOZOBACZENIA jest poruszającymi niezwykle ważnym projektem realizowanym przez ostatnie 6 lat. Punktem wyjścia do rozpoczęcia prac była nieznana dotąd historia więźniarek z niemieckiego, nazistowskiego obozu koncentracyjnego Ravensbruck. W 2017 roku do Muzeum Martyrologii „Pod zegarem” w Lublinie trafiły obozowe listy. Do przekazania tajnych informacji o doświadczeniach pseudomedycznych wykonywanych na kobietach i sytuacji w obozie więźniarki wykorzystały technikę atramentu sympatycznego. Polega ona na zapisywaniu treści substancją bezbarwną lub tracącą barwę po krótkim czasie. Więźniarki używały w tym celu własnego moczu. W rezultacie tych zabiegów powstawał „obraz utajony” – niewidoczny gołym okiem i niemożliwy do wykrycia przez obozową cenzurę. Aby poznać pełną treść listów należało ją „wywołać” poprzez podgrzanie.

W świecie fotografii „obraz utajony” jest niewidocznym dla oka obrazem powstającym w wyniku naświetlania w emulsji fotograficznej, ale jeszcze niewywołanym. „Obraz utajony” jest zawieszony pomiędzy przeszłością a przyszłością. Pomiędzy tym co już wiemy, a tym co za chwilę ujrzymy. Jest przeszłością dzięki temu co już się wydarzyło, ale i przyszłością niosąc w sobie treść jeszcze nieodczytaną. Jest widzialny
w procesie powstawania, niewidzialny w momencie przekazu i widzialny w procesie wywołana. Zawieszony w teraźniejszości, pomiędzy przeszłością i przyszłością. Jest tajemnicą, którą chcemy odkryć.

To właśnie to podobieństwo zachodzące w procesie wywoływania ukrytej treści w obozowych listach i „obrazu utajonego” w procesie fotochemicznym, było impulsem do zmierzenia się z tą historią. Przez ostatnie sześć lat nieustannie poszukiwałam formy i sposobu w jaki chciałam pokazać emocje, które towarzyszyły mi przy realizacji tego projektu.
Stąd obok fotografii zaprezentowanej w tradycyjnej formie na wystawie znajdują się również fotoobiekty.

Kinga Hendzel

recenzje

NIEDOZOBACZENIA to wystawa, która jest jak wiersz – wyjęcie lub wstawienie jednego słowa (obrazu) niszczy jego strukturę. W kameralnym wnętrzu Galerii Pomost trzeba ją czytać od pierwszego do ostatniego wersu, czytać uważnie bo też można zgubić istotne elementy opowieści, którą Kinga Hendzel snuje. A jest to przejmująca opowieść o więźniarkach obozu w Ravensbruck, które pisały listy atramentem sympatycznym, by to co się dzieje w obozie i co naziści robią, ujrzało światło dzienne.

NIEDOZOBACZENIA to pięknie dopracowana wystawa zawierająca zarówno fotografie jaki i obiekty fotograficzne, wspaniale zaaranżowana, koniecznie DO ZOBACZENIA.

Intuicja podpowiedziała mi, by nie zabierać aparatu na wernisaż. Wśród bardzo licznego grona uczestników fotografujących było wielu. Wybrałem jedną fotografię (autorka Ewa Wdowiak), by mój wpis zilustrować.

Marek Kucharczyk

****

Tej wystawy należy doświadczyć w ciszy, by spotkać się ze swoimi emocjami. Bo są w niej, jak i w nas samych miejsca, które odsyłają bezpośrednio do zagadnienia straty. A tu listy pisane przez więźniarki, niczym epitafium, potrafią unieśmiertelnić się, zostawić ślad w duszy.

„Niedozobaczenia” należy z dużą wnikliwością przestudiować, przeczytać każdy „obraz utajniony”, który jest jak zapis bólu w niewidocznym obszarze pamięci. Dawno nie widziałam tak precyzyjnie przygotowanej wystawy, poruszającej opowieści, która została pokazana z zachowaniem najdrobniejszych szczegółów.

Jak napisał Tomasz Grzyb, kurator wystawy:

…fotografie oraz obiekty fotograficzne prezentowane na wystawie, skłaniają do wchodzenia z nimi w interakcje. Ich zadaniem jest wywołanie silnego przeżycia…

… W istocie, nie da się o tej wystawie zapomnieć… Maryla Wosik, która była osobą rekomendującą powiedziała, że:

Wystawa ma charakter konceptualny. Jednym słowem porządek treści i formy w jakiej jest zawarta wystawa, organizuje idea, która wcześniej zaistniała. I wszystko to, co zobaczymy na ścianach i w ekspozycji, będzie wynikiem tej koncepcji, tej idei, która stała u podstaw tej wystawy. Kinga nie występuje tylko w roli dokumentalistki, ale występuje również w roli fotografa, który znakomicie zna i czuje fenomen fotografii i tego, co jest podstawą fotografii.

Wystawa odbyła się w ramach Cyklu REKOMENDACJE w Galerii Pomost Rekomendacja: Maryla Wosik; Kurator: Tomasz Grzyb.

Magdalena Chojnacka